Osmanlı Devleti’nde Devlet Yönetimi

  • Orta Asya’dan gelen yönetim anlayışı Osmanlı Devleti’nde de devam etmekteydi. Hanedan üyesi olan kişi devleti yönetmekteydi.
  • Osmanlı Devleti’nde Orta Asyadaki yönetimdeki gibi devlet yönetimini hanedan üyeleri arasında pay etmek yerine devlet yönetimini hanedan mensuplarından birine vermişlerdir.
  • Veraset sistemi I. Murat döneminde hanedan üyelerinden bir kişi yerine hükümdarın oğullarından bir kişinin başa geçmesi olarak değiştirilmiştir.

I. Murad Hüdavendigar - Veraset Sistemi
I. Murad Hüdavendigar döneminde veraset sistemi değişmiştir. Devlet yönetimi padişahtan oğluna geçer.




  • I. Murat’ın veraset sistemindeki bu değişiklik ile hükümdarın oğullarından biri, kendi aralarında anlaşmaları ya da mücadeleleri sonucu tahta geçecektir.
  • Osmanlı Devleti’nde yönetim merkezi otoriteye dayanan monarşi şeklinde olmuştur.
  • 1517’de Mısır’ın fethinden sonra I. Selim Halife unvanını benimsemiştir. Bu yıldan itibaren devlet yönetiminde teokratik (dine dayalı yönetim) egemen olmuştur.
  •  II. Mehmet döneminde İstanbul’un fethedilmesiyle hukuk kuralları yazılı hale getirilerek “Kanunname-i Ali Osman” hazırlanmıştır.
  • Fatih Sultan Mehmet “Nizam-ı Alem için” kardeş katli yasasını getirmiştir.
Fatih Kanunnamesi, Nizamı alem için kardeş katli yasası
Fatih Kanunnamesi’nde Nizam-ı Alem için kardeş katli yasası ile ilgili madde şu şekildedir: “Ve her kimseye evlâdımdan saltanat müyesser ola, karındaşların Nizâm-ı Âlem için katl eylemek münasiptir. Ekser ûlema dahi tecviz etmiştir. Anınla amil olalar.”
  • Şehzadelere sancağa çıkma yasağının gelmesinden önce son sancağa çıkan hükümdar III. Mehmed olmuştur.
  • Sancağa çıkmadan tahta oturan ilk padişah I. Ahmed olmuştur.
  • Sancağa çıkma yasağının kaldırılmasıyla şehzadeler yönetimde deneyim kazanamamış ve tecrübesiz olarak devletin başına geçmişlerdir.
  • Sancağa çıkma yasağı ile şehzadeler sarayın bir odasına hapsedilmiş ve kafes usulü denen sistem getirilmiştir.
  • I. Ahmed döneminde Ekber-i Erşed, yani hanedan içerisinden en yaşlı üyenin tahta geçmesi sistemi getirilmiştir.
I. Ahmed Ekberi Erşed Erşet SINAVEX
I. Ahmed veraset sistemini değiştirerek taht mücadelelerine son vermek istemiştir. Hanedan ailesinden aklı başında olan en yaşlı üye tahta geçer diyerek Ekber-i Erşed sistemini getirmiştir.
  • Ekber-i Erşed sisteminin amacı taht kavgalarını engellemektir.

Şehzadeler sancaklara I. Murad döneminde gönderilmeye başlanmıştır. Şehzadeleri yönetim konusunda eğitmeleri için Lala’lar görevlendirilmiştir.

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.